LS A 11

Lastliosta IIIF

BailiúchánAn Coláiste Ollscoile, Baile Átha Cliath

Suíomh FisiciúilBaile Átha Cliath, Éire

Marc SeilfLS A 11

TeangachaGaeilge; ga

Dáta cruthaithe1400-1499

Uimhriú49 fóilió

ÁbharPrós

ÚinéireachtScríofa ag Daelgus Ó Duibhghennán, is cosúil gur bráthair Proinsiasach é, tá nóta ar f. 27 vi. 'In Dei nomine Amen dus an foghnann an glés so (?) ar an penn so Í Bern' ag cur i gcéill go mb'fhéidir gur Bern, An Éilvéis atá i gceist? I dtosach báire bhí sé ar intinn na bProinsiasach Éireannach a bhí i Lováin sa Bheilg ag tús an 17ú haois beathaí na naomh a bhailiú.Tháinig an scéim sin chun chinn mar scéim mhór stairiúil agus ghinealaigh, a aimsigh, a bhailigh agus a tras-scríobh a bhí ar stair shaolta agus eaglaisiúil na hÉireann. Thosaigh scaipeadh an bhunbhailiúcháin dena lámhscríbhinní Gaeilge agus Laidineacha, a bhí níos leithne, ó Lováin ag deireadh an 18ú haois le Réabhlóid na Fraince. Bogadh an bailiúchán go Coláiste Naomh Isidore, An Róimh sa bhliain 1792 chun go mbeadh sé sábháilte agus d'fhan sé ansin go dtí 1872 nuair a bhogadh é go dtí Mainistir na bProinsisach, Cé na gCeannaithe, Baile Átha Cliath. Bhí sé i Leabharlann na bProinsiasach, Dún Mhuire, Cill Iníon Léinín, Co. Bhaile Átha Cliath sa bhliain 1946 agus faoi dheireadh bogadh é go dtí Coláiste Ollscoile, Baile Átha Cliath i Samhain 2000.

RaonAn Bheilg; An Iodáil; Baile Átha Cliath

BunábharMeamram

CeangailCeangailte i gclúdach atá cosúil le A 10 thuasluaite. Tá "Franciscan MSS., Destruction of Troy, A IF" in órlitreacha ar an ndroim.

ScríobhaitheÓ Duibhghennán, Daelgus [Daelgus mac Cormaic mc. Domnaill mc. Feargail mc. Hi Duibhgheannan]

PátrúinCartlann na bProinsiasach, 1792-2000; COBAC, 2000

Toisí10" x 7"

Ar líne ó2003

Nótaí49 ff., uimhrithe anois i bpeann luaidhe ar leathanaigh idirdhuillithe bána. Tá ceangal f. 49 ina mhalairt d'ord agus bunoscionn. Tá 38 líne ar gach leathanach de gnáth, le dá cholún. Rialaithe ó am go ham in dúch. Tá túslitreacha órnáideacha inti, ceann díobh daite. Tá ff. 22, 25 stróicthe ach tá siad cóirithe le snáithe. Tá lámh eile, níos foirmiúla go gearr ar ff. 7 a, 8 a. Tá a lán nótaí ar an imeall ag baint le cora casta saoil an tscríobhaí.

CeartaCóipcheart ag Coláiste Ollscoile, Baile Átha Cliath; Iomhá Foinse ag Meamram Páipéar Ríomhaire, Scoil an Léinn Cheiltigh, Institiúid Ard-Léinn Bhaile Átha Cliath.

CuntasIs lámhscríbhinn Gaelach í COBAC LS A 11, ón 15ú haois b'fheidir. Scríofa i nGaeilge ar mheamram ag Daelgus Ó Duibhghennán tá cóip de Sdair [Stair] na Traoi agus Imtheachta Aeniasa iniata. Cuid den Chnuasach Proinsiasaigh a bhí suite ar dtús i gColáiste na bProinsiasach, An Lováin; i gColáiste Naomh Isidore, An Róimh sa bhliain 1792; i Mainistir na bProinsiasach, Cé na gCeannaithe, Baile Átha Cliath sa bhliain 1872; i Leabharlann na bProinsiasach, Dún Mhuire, Cill Iníon Léinín, Co. Bhaile Átha Cliath sa bhliain 1946 agus faoi dheireadh i gColáiste Ollscoile, Baile Átha Cliath ó Samhain 2000 amach.

TagairtíLeagan Gaelach de Dares Phrygius, sínithe amach. Tosaíonn leagan luath LL (eag. W. Stokes, Togail Troi (Calcutta 1881)) ar f. 1 a 23, agus tá dlúthbhaint ag na leagain seo lena gcéile, ach níl ó LL í A 11 agus tá an téacs anseo iomlán. Tá na focail deireanach ó LL=f. 19 d 21 anseo. Níor bhain Stokes úsáid as an LS seo. Féach ar G. S. Mac Eoin, ZCP 28 (1960-61) 201-2 agus Studia Hibernica 1 (1961) 20 n. 11. The Irish Aeneid. Tos. O thairnig tra dona Grécaib slad ⁊ indreadh. Stad ar f. 49 Atait dano ingean[a] saera sochenuil in aentomha. Eag. ón Book of Ballymote le G. Calder, Imtheachta Aeniasa (ITS VI, 1907). Níor bhain Calder úsáid as an LS seo, tá dlúthbhaint ag an leagan seo le BB. Focail deireanach anseo=l. 2903 d'eagrán Calder.

Íoslódáil Meiteashonraí

Fáiltímid roimh shonraí breise nó ceartúcháin ar bith a bhaineann le cur síos agus meiteashonraí na lámhscríbhinní. Déan teagmháil linn, le do thoil, le d’aiseolas.

Catalogue of Irish Manuscripts in University College Dublin

A 11

DESTRUCTION OF TROY; IRISH AENEID

15th cent. (?). Vellum. 25.5 × 18 cms (some leaves much shorter). Ff. 49, now foliated in pencil on interleaved blank pages. F. 49 reversed and inverted in binding. Average of 38 lines to page; double columns. Ruling sometimes in ink. Decorative initials, some in colour. Rents in ff. 22, 25, have been repaired with red thread. Scribe: Daelgus Ó Duibhghennán (f. 24 a 32); another, more formal, hand appears briefly on ff. 7 a, 8 a. Bound in cover similar to that of A 10. 'Franciscan MSS., Destruction of Troy, A IF in gilt lettering on spine.

Numerous marginalia: (a) 2 r i. The word 'comortus' foll. by full line of writing. (b) 9 r, upper margin. 'tir fa thuinn an tírsi atám. ísle clár Cuinn ná a cúan', (c) 12 r i. 'Amen dico uobis omnis homo mendax'. (d) 13 r. 'ni leguim sin tuas' (between cols of text), 'ni leghuim so thuas ara dorcheta' (?) (lower margin). (e) 15 r i. 'ni thuiccim sin tuas'. (f) 15 v i 'Ní thuiccim na cethra líne ichdaracha sin tuas'; foll. in another hand by 'dar ndhóigh is e a sothuicsi fo deara sin duit', (g) 27 v i. 'In Dei nomine Amen dus an foghnann an glés so (?) ar an penn so Í Bern', (h) 30 v i. 'Iaspar fert mirram tuis Melcisar Balcasar Abram . . .'. Contd on f. 31 r i. (i) 32 v i. 'Ag sin duit a Chaitilin o Choinchondacht. ~ ní é in scriobh[aighe] a[s] ciontach oi[r] dorinnese adithceall [. . .]'. (j) 46 b, between 11. 28 and 29. 'ata uireasba air so thíos', (k) 49 r i. 'Ni tuigim sin tuas fon crois desbaidh na duilleoici testa asan leabh(ar)'. Other notes and scribblings (some illegible) on ff. 3 v, 5 r, 6 r, 7 r, 22 r, 26 v, 30 r, 31 v, 32 r, 40 v, 43 r, 48 r, 48 v.

1 . Sdair na Traoi (title in late hand). Beg. Pai tra forpuirt for cloind Adhaim co dilind. Ends (f. 24 a m) do cuaidh cach dibh docum atighe fén. Finit. Foll. by colophon: 'Daelgus mac Cormaic mc. Domnaill mc. Feargail mc. hi Duibhgheannan qui sgribsit an leabhairsa. [in red ink:] Beogun [or Deogun] . . .'. The text is an Irish version of Dares Phrygius, much expanded. The beginning of the early LL version (ed. W. Stokes, Togail Troi (Calcutta 1881)) occurs at f. 1 a 23, and these two seem to correspond closely, but All does not derive from LL and the text is here complete. The last words of LL=f. 19 d 21 here. This MS was not used by Stokes. See G. S. Mac Eoin, ZCP 28 (1960-61) 201-2 and Studia Hibernica 1 (1961) 20 n. 11.

24 a 33. The Irish Aeneid. Beg. O thairnig tra dona Grécaib slad ⁊ indreadh. Breaks off with f. 49 Atait dano ingean[a] saera sochenuil in aentomha. Ed. from the Book of Ballymote by G. Calder, Imtheachta Aeniasa (ITS VI, 1907). This MS, not used by Calder, corresponds closely to BB. Last words here=l. 2903 of Calder's edition.